dorikosrithmos

 

ΤΙ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ; 

Μία σωστή και δύσκολη ερώτησις είναι: Λέγομε ότι επιθυμούμε επιστροφή στην Αρχαιότητα όμως ρεαλιστικά τί μπορούμε να εφαρμόσουμε από τα Κλασσικά πράγματα στις σημερινές συνθήκες αφού οι εποχές και τα δεδομένα είναι πράγματι τόσο διαφορετικά;

 

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

 

Α) Τα ανθρώπινα πράγματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε οτιδήποτε έχει σχέσιν με την ανθρωπίνην Ψυχολογίαν και οτιδήποτε έχει σχέσιν με την Τεχνολογίαν...! Η ανθρωπίνη Ψυχολογία παραμένει πάντοτε αναλλοίωτος, ενώ η Τεχνολογία καθημερινώς αλλάζει (και σήμερα και στην Κλασσικήν εποχήν άλλάζε επίσης)...!

Β) Τα ανθρώπινα πράγματα χωρίζονται επίσης σε δύο άλλες κατηγορίες: σε οτιδήποτε έχει σχέσιν με την ανθρωπίνην Ψυχολογίαν και οτιδήποτε έχει σχέσιν με τις συνθήκες της εποχής...! Η ανθρωπίνη ψυχή ΔΕΝ αλλάζει με τις εποχές, ίδια κι απαράλλακτη μένει. Οι συνθήκες της εποχής ΔΕΝ είναι κάτι νομοτελειακόν αλλά είναι απλά δημιουργήματα των εκάστοτε εξουσιαστών και τις περισσότερες φορές επιβάλλονται διά της βίας (υλικής ή ψυχολογικής) παρ' ότι αντιβαίνουν στην ανθρωπίνη Ψυχολογία, παράδειγμα ο τρόπος επιβολής του σημερινού lifestyle· μία περίπτωσις: στα 1960 απεφάσισαν οι Εξουσιαστές να κάνουν μόδα τα λεγόμενα ναρκωτικά, την ηρωΐνη και την κοκκαΐνη, και διά τούτο δούλεψε δυναμικά και με πολλή τέχνη όλος ο μηχανισμός της προπαγάνδας τους...! Δεν είναι δύσκολο να κλείσουμε τους κρουνούς της Προπαγάνδας και να έχουμε μία κοινωνία χωρίς ναρκωτικά, όπως ήτο το 1970...! Άσχημη δεν θάναι...!!! 

Γ) ΔΕΝ απέχουμε πολύ από τον Κλασσικόν Πολιτισμόν, ακόμη μέσα στον Ελληνικόν-Αναγεννησιακόν-Δυτικόν Πολιτισμόν ζούμε, που είναι μία προέκτασις του καθαυτό Ελληνικού Πολιτισμού! ΕΠΟΜΕΝΩΣ:

 

1) ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

 

Στα θέματα που έχουν σχέσιν με την ανθρωπίνην Ψυχολογίαν, αυτά που στα πανεπιστήμια ονομάζομε Θεωρητικές επιστήμες, ΔΕΝ αφιστάμεθα και πολύ, τα πράγματα ΔΕΝ είναι πολύ διαφορετικά ομοίως τα πράγματα ΔΕΝ είναι πολύ διαφορετικά και στις Λογικο-μαθηματικές επιστήμες· ενδεικτικώς αναφέρομε:

Στην Λογική, το Α και το Ω το είπε ο Αριστοτέλης...!!! Στα Μαθηματικά, στην Γεωμετρίαν, επίσης ολίγα πράγματα προσετέθησαν...! Στο Δίκαιον, ό,τι διδάσκεται είναι το Ρωμαϊκόν Δίκαιον...! Οποιαδήποτε δε παθολογία παρουσιάζεται στα σημερινά δικαστήρια οφείλεται στα σημεία όπου αφιστάμεθα από τα Κλασσικά δικαστήρια π.χ. στίς εν Ελλάδι δίκες τών Τρομοκρατών τής πρώτης περιόδου είδαμε τους Τρομοκράτες φανερά και δημόσια να απειλούν τους ενόρκους και διά τούτο να αθωώνονται...! Τίνι τρόπω θα απειλούσαν την Ηλιαία όπου η ελαχίστη σύνθεσις είχε 1.500 ενόρκους...! Επίσης είχε η τοιαύτη σύνθεσις το πλεονέκτημα ότι ήτο ακριβές απείκασμα της κοινής γνώμης, υπερτελεία δημοσκόπησις, ενώ σήμερον οι δικαστικές αποφάσεις πλειστάκις αφίστανται τού "κοινού αισθήματος"! 

Εις ό,τι έχει σχέσιν με τα Πολιτεύματα και εδώ δεν έχει προστεθή τίποτε περισσότερον απ' ότι μάς είπαν οι Κλασσικοί...!!! Και η σημερινή παθολογία των πολιτευμάτων οφείλεται εν πολλοίς στα σημεία όπου αφιστάμεθα από τα Κλασσικά πρότυπα. Διά παράδειγμα, στην Αρχαία Αθήνα, αλλά και στις άλλες πόλεις, ετηρείτο ευλαβικώς η διάκρισις των εξουσιών που δεν ήτο απλώς τριπλή (Νομοθετική-Εκτελεστική-Δικαστική Εξουσία) αλλ' ήτο πολλαπλή...!!! Σήμερον ζούμε εν Ελλάδι ένα πολίτευμα «που είναι εν τοις πράγμασι ενός ανδρός αρχή», όπως έχει δηλώσει ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλος, καθώς έχομε την πλήρη σύντηξιν των εξουσιών π.χ. ΔΕΝ γίνεσθε υπουργός ( = Εκτελεστικόν όργανον) εάν δεν είσθε βουλευτής ( = Νομοθέτης)! Ο Πρωθυπουργός είναι ο άρχων της Εκτελεστικής Εξουσίας και συγχρόνως της Νομοθετικής και συνάμα αυτός διορίζει τους Προέδρους των Ανωτάτων δικαστηρίων...! 

Στα θέματα της Φιλοσοφίας όπου εξετάζεται το θεμελιώδες ερώτημα: Τί είναι ο Άνθρωπος, τί είναι ο Κόσμος, στην Μεταφυσική, στην Θρησκεία, ουδείς έως τώρα προσέθεσε το ελάχιστον εις όσα συνεζήτησαν οι Κλασσικοί...! Ο Χριστιανισμός είναι απλώς μία σημείωσις στο περιθώριον του βιβλίου της Υστέρας Αρχαιότητος...! Εξετόπισε όλες τις άλλες ιδέες διά της βίας κι οι θεολόγοι του προσπαθώντας να ντύσουν τον Χριστιανισμό με φιλοσοφικόν ένδυμα πήραν ό,τι ηδύναντο από Αριστοτέλη και Πλάτωνα με αποτελέσματα πενιχρά έως ότου ήλθε η Θεολογική Σχολή του Καίμπριτζ και διευθέτησε το ζήτημα κολλώντας στον Χριστιανισμόν ολόκληρον τον Πλωτίνον...!

Η ανθρωπίνη Ψυχολογία παραμένει πάντοτε αναλλοίωτος διά τούτο βλέπομε Αρχαία Τραγωδία και αντιλαμβανόμεθα τας ψυχικάς καταστάσεις των ηρώων της...! Αλλά και το σύγχρονον Θέατρον, από τον Σαίξπηρ έως σήμερον, δεν είναι τίποτε άλλο πάρεξ αντιγραφή, μίμησις ή διασκευή του Μενάνδρου, της Νέας κωμωδίας. Ο Σαίξπηρ ιδίως δεν είναι παρά ελαφρές διασκευές του Μενάνδρου...! Επομένως πηγαίνοντας σήμερα σε οιονδήποτε Αθηναϊκόν θέατρον χωρίς να το γνωρίζετε Μένανδρο βλέπετε, εκτός από μερικές Επιθεωρήσεις με πολιτικά νούμερα που προσπαθούν να μιμηθούν τον Αριστοφάνη...! Ομοίως η ανθρωπίνη Ψυχολογία αρέσκεται στον Αθλητισμόν και διόλου δεν διαφέρουν οι σημερινοί Αγώνες από τους Αρχαίους...!

Τον ανθρώπινον ψυχισμόν κινούν και οι Καλές Τέχνες και η Αρχιτεκτονική...!!! Οι Καλές Τέχνες δεν εξέχασαν ποτέ τον Κλασσικισμόν...! Αυτός και το ρεαλιστικόν σχέδιον διδάσκεται στις Σχολές Καλών Τεχνών, αυτόν αντιλαμβάνεται ως το ωραίον η ανθρωπίνη ψυχή κι είναι απλούστατον να αποδιώξωμε την εκφυλισμένη μοντερνίστικη τέχνη που οι Εξουσιαστές την βιδώνουν στα μυαλά μας ώστε να μάς εθίζουν στο άσχημο, στο βδελυρό, στο απεχθές...!

Η Αρχιτεκτονική ουδέποτε άφησε τον Κλασσικισμόν, δείτε π.χ. την βιβλιοθήκην Maitland Robinson Library at Downing College, Cambridge, έργον του John Quinlan Terry του 1992 εις άψογον Δωρικόν ρυθμόν (φωτογραφία)...! Εις την Αθήνα σώζονται ακόμη πολλά άξια παραδείγματα του Κλασσικισμού, δείτε τα, π.χ. περνάτε καθημερινώς από την οδόν Πανεπιστημίου, σταματήσατε επ' ολίγον και παρατηρήσατε την Τριλογίαν (Ακαδημία, Πανεπιστήμιον, Βιβλιοθήκη) και τα συναισθήματα που γεννά στην ψυχήν σας...!!! Δυνάμεθα λοιπόν όλα τα δημόσια κτήριά μας να είναι Κλασσικά και να αποδιώξουμε την εσκεμμένη ασχήμια του Μπρουταλισμού. Ας σημειωθή δε εδώ ότι η κατασκευή ενός κλασσικού κτηρίου σήμερον με τις σύγχρονες τεχνικές είναι εκατόν φορές ευκολωτέρα από ότι ήτο άλλοτε και επιπλέον ότι το Κλασσικόν κτήριον εκ της φύσεώς του δύναται να είναι προκατασκευασμένον, όπως ήδη έχει κάνει ο Τσίλλερ...!!! Σάς φαίνεται δύσκολη η κατασκευή του Κορινθιακού κιονοκράνου; Τα κιονόκρανα του Ναού του Βήλου στην Παλμύρα (που τον ανετίναξε τώρα η Κατάρα του Μωαμεθανισμού) ήσαν προκατασκευασμένα από ορείχαλκον...! Το πρώτον εξ ολοκλήρου προκατασκευασμένον κτήριον του κόσμου όλου είναι η Στοά του Ευμένους, που σώζεται μερικώς παραπλεύρως του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού, δείτε την - Κατεσκευάσθη στην Πέργαμον και μετεφέρθη στην Αθήνα...!

Ας τελειώσουμε με κάτι λίγο αστείον: Λέγει μία κυρία: Πώς θα γυρίσουμε στην Αρχαιότητα, θα φοράμε χιτώνα και πέπλο; Δεν γνωρίζω αν αύριο θα φοράμε χιτώνα και πέπλο, χλαμύδα ή τόγα, αν και ένας φίλος επρότεινε ήδη από 20ετίας να φοράμε ως ορατήν έκφρασιν του Ελληνίζειν! Αυτό που γνωρίζω είναι ότι η σημερινή επιστήμη της Υγιεινής μας λέγει ότι ο χιτών είναι ένα σωστόν από υγιεινής επόψεως ένδυμα, ενώ το στενό τζήν δεν είναι...! Θάπρεπε να γνωρίζη η κυρία ότι το 90% των επισκέψεων στον Γυναικολόγον οφείλεται στα δεινά του στενού τζήν...! Επίσης, ας μην πολυεκθειάζουμε την σημερινήν ενδυμασία καθώς ΔΕΝ είναι προϊόν ευφυούς σκέψεως και μελέτης. Το παντελόνι ήτο το ένδυμα της εργατικής τάξεως του Παρισιού και η λεγομένη Γαλλική Επανάστασις το υιοθέτησε ώστε οι εκπρόσωποί της να υποδύονται ψευδή λαϊκήν καταγωγήν. Ξέρεις, Αλέξη, και η γραβάτα της ιδίας τάξεως αξεσσουάρ ήτο, προϊόν μιμήσεως από τους Κροάτες μισθοφόρους του στρατού...! Τώρα, αν την ανθρωπίνη φιγούρα κολακεύει πιό πολύ η σημερινή ενδυμασία ή η Κλασσική, μπορείτε να το κρίνετε...! Ας τελειώσουμε λοιπόν εδώ με τα θέματα που αφορούν την Ψυχολογίαν και ας προχωρήσωμε στην Τεχνολογίαν...!!!

 

2) Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

 

Οι Κλασσικοί δεν ήσαν εχθροί της τεχνολογίας αλλ' αντιθέτως είχον φροντίσει και διέθετον όλην την Τεχνολογίαν που κατά την γνώμην των εχρειάζοντο...! Επομένως, δεν είναι κακόν να είμαι κλασσικότροπος και συγχρόνως να φοράω ωρολόγιον...! Και ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ωρολόγιον είναι και μάλιστα πολυπλόκου πολυτελούς κατασκευής "γκράν κομπλικασιόν"...! Επίσης δεν είναι κακόν να είμαι κλασσικότροπος και συγχρόνως να φοράω ομματοϋάλια...! Και οι κλασσικοί είχον βοηθήματα οράσεως· μάλιστα ο πρώτος αμφίκυρτος φακός ευρέθη στην Βιβλιοθήκην της Νινευή...! Ομοίως δεν πειράζει εάν έχω τηλέφωνον, ηλεκτρικόν ρεύμα, ραδιόφωνον, ηλεκτρονικόν υπολογιστήν ή οτιδήποτε άλλο φαντασθείτε, στην Αίγυπτον εγνώριζαν τον ηλεκτρισμόν...! Ο Ήρων εφεύρε την Ατμομηχανήν· δεν είναι κακόν να έχω ατμομηχανές ή μηχανές εσωτερικής καύσεως...! Λέγουν πάλιν κάποιοι: Δηλαδή θα κινούμεθα με άλογα κι όχι με αυτοκίνητα; Απλό στην απάντησί του κι αυτό το αστείον: Θα κινούμεθα με μηχανές, όπως θ' άρεσε στον Ήρωνα, όμως διατί όχι και με άλογα; Η ιππασία είναι το αγαπημένον χόμπυ της Upper Class...! Ασφαλώς δε στις επίσημες περιστάσεις με ίππους και ιππήλατες άμαξες, όπως γίνεται στην Μεγάλη Βρετανία· ωραίον μού φαίνεται...! Και ούτω καθ' εξής...! Ομως, πέραν του αστείου, υπάρχει κάτι σοβαρόν:

Σήμερον έχομε εξυψώσει την Τεχνολογίαν ως το ύψιστον αγαθόν μας, την έχομε κάμει θεό μας και έχομε γίνει δούλοι της. Οι Κλασσικοί είχαν άλλην ιδέαν, δεν ήσαν εχθροί της Τεχνολογίας αλλά την είχον τοποθετήσει στην ορθήν της θέσιν: η Τεχνολογία ήτο η θεραπαινίς των ανθρωπίνων αναγκών κι όχι το αντίθετον...!!! Οπότε, δεχόμεθα το σύνολον της Τεχνολογίας και συνεχίζουμε την προαγωγήν της, όμως υπό την εξής προϋπόθεσιν:

Ο Κλασσικός Πολιτισμός είναι ανθρωποκεντρικός όπως λέγομε σήμερα, τουτέστιν λαμβάνει υπ' όψιν του τον ψυχισμόν του Ανθρώπου...Διά τούτο η Τεχνολογία μας πρέπει να είναι προσηρμοσμένη στα ανθρώπινα μέτρα, στο καλώς έχειν του Ανθρώπου...!!!

Διά παράδειγμα, η Πολεοδομία και η Οικιστική οφείλουν να λαμβάνουν υπ' όψιν τους τα ανθρώπινα ψυχικά μέτρα, όπως τα ελάμβανε ο αρχαίος πολεοδόμος κι όχι να βιάζουμε την ανθρωπίνη ψυχή να διάγει σε απάνθρωπες πόλεις και θλιβερές κατοικίες. Κι εδώ ας τονίσωμε επίσης ότι έως της σήμερον δεν έχει ευρεθή οτιδήποτε τελειότερον από το Ιπποδάμειον πολεοδομικόν σχέδιον και από το Κλασσικόν οικοδομικόν τετράγωνον των τεσσάρων κατοικιών· δείτε πώς περιγράφει την Κλασσικήν πολεοδομίαν και την Κλασσικήν κατοικίαν ως το ιδεώδες της σήμερον ο Leon Krier, ο μεγάλος Αρχιτέκτων. Ούτως ή άλλως, η σημερινή τάσις της Οικολογίας, παρά τας υπερβολάς της, προς τα Κλασσικά πρότυπα μάς πηγαίνει. Συμφωνούμε μαζί της και επαυξάνομε. Δι' ημάς η Γαία δεν είναι απλώς έμψυχος αλλά είναι συνάμα Μεγάλος Θεός και επομένως δεν έχομε ουδέν δικαίωμα να καταστρέφομε την όψιν της και παρορώντας τον θείον νόμον της Εξελίξεως να αφανίζωμε τα άλλα φυτικά και ζωϊκά είδη...Ο Κλασσικός Πολιτισμός ΔΕΝ καταστρέφει το τοπίον, το εμπλουτίζει!

 

3) ΣΤΑ ΦΛΕΓΟΝΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ ΘΕΜΑΤΑ

 

Στα φλέγοντα σημερινά θέματα, όσο κι αν φαίνεται περίεργον στους αδαείς, τις λύσεις έχει ο Κλασσικός Πολιτισμός και ουδείς άλλος...!!! Δείτε διά παράδειγμα το λεγόμενον μεταναστευτικόν και τα ζητήματα υπηκοότητος/ιθαγενείας. Στην Αθήνα υπήρχον οι ξένοι, οι λεγόμενοι Μέτοικοι, πότε αυτοί ελάμβανον υπηκοότητα/ιθαγενεία; Ποτέ...! Επίσης, στην Αθήνα ΔΕΝ ήτο δυνατόν να τελεσθή γάμος μεταξύ Αθηναίου και Αλλοδαπής...! Την εποχήν που ο Περικλής είχε σχεδόν απόλυτον εξουσίαν τού απηγορεύθη να νυμφευθή την Ασπασίαν, που ήτο Μέτοικος εκ Μιλήτου...! Ο ίδιος αντελήφθη την ορθότητα της απαγορεύσεως και μάλιστα τότε άλλαξε ο νόμος πού ώριζε ότι Αθηναίος πολίτης είναι αυτός που έχει Αθηναίον πατέρα και έκτοτε Αθηναίος πολίτης ήτο αυτός που και οι δύο γονείς του ήσαν Αθηναίοι...! Λοιπόν, ιδού η λύσις της σήμερον...!

Άλλον παράδειγμα: Σήμερον, το κύριον θέμα των ημερών που εδημιούργησε η οικονομική κρίσις είναι τα "κόκκινα δάνεια", οι κατασχέσεις, οι πλειστηριασμοί κατοικιών...! Ο Κλασσικός μας Πολιτισμός έχει και εδώ την λύσιν, έχει τον θεσμόν της Σεισάχθειας...από το "σείω" (ταρακουνώ) + "άχθος" (βάρος, χρέος) δηλαδή "αποτίναξις των βαρών", τον οποίον πρώτος εφήρμοσε ο Σόλων...!!! Με έναν λόγον, εις εποχάς οξυτάτου οικονομικού αδιεξόδου, ως η σημερινή, γίνεται απαλοιφή των υποθηκών και των χρεών, δημοσίων και ιδιωτικών, έως ένα ποσόν, δηλαδή εις ό,τι αφορά τους πτωχούς και τους μικρομεσαίους, και ούτως κάνομε μία νέαν αρχήν...! Ιδού και εδώ η λύσις της σήμερον...!

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

 

Το ζήτημα ΔΕΝ είναι να προσαρμοσθή ο κλασσικότροπος Άνθρωπος στην σημερινήν εποχήν, αλλά ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ, η σημερινή εποχή να αποκαθαρθή από τα μη-Κλασσικά στοιχεία της που αποτελούν συνάμα το αίτιον της παθολογίας της και της κακοδαιμονίας της...!!!

 

Παναγιώτης Μαρίνης